Вай республике Сунженски районе чуйоаг1ача цхьан юрта яхаш я хьаькъалах йизза йола къона лор – Бала-наькъан Махьмада Хьава. Из, кхалнаьха лор йолаш болх беш я. Из лор эггара хьалха б1аргаейча, кхы а из отдела заведующи йолга хайча, цхьаннахьа арахьа дийша а яьнна ц1аена хургья-кх ер, аьнна хийттар сона. Шоллаг1ча палате бадача, цо дарба деш болча унахошца, Къоастой Асиятаца, Ужах-наькъан 1ашатаца къамаьл дича кхы а дукхаг1а цунах доалар ха безам хилар са.

Хьамсара дешархой, дега г1озленца доаккхал а деш дувца ловра сона лорий халат дувхача «малейках».
Баьц1овг1аш мерза хилча хьувкъам дика хул оал огрономаш, уж дешаш дагадехар сона унахоша къонача специалистах ду тешал хьахезача.
Лор дика кхеташ хилча унахой а сапарг1ата хул. Шийна дарба хилара тешаш, дог ураэтте хул унахо Хьава санна бола лораш шоашка хьожаш хилча.
Махьмада йо1 Хьава яьй Г1ажарий-юрта. Диззача ц1аг1а хьалкхийнай из. Цу юрта номер №3 йолча ишколе деша яьг1ай.
Ши эзареи диълаг1ча шера (2004г.), из ишкол дика дешаш чакхъяккхе, вай Паччахьалкхен университета лорий дешар 1омадича факультете деша йода из.
Шу даьнна из йолча хана денз лор хила безам болаш яр из. Ший нана цамогаш хиннача хана боккхача безамца, ший йишийца наьнага хьожаш хулар из.
«Со йоккха хилча, лорий дешар а дийша, сай нанна дарба дергда аз», - оалаш хиннад цо дог тийшше. Се дага а ехе, цхьаккха саг кхетаргвоацача тайпара цунгара хьал кхетаду аз. Укх дуненга цхьа ший тайпара, б1аргара дирача хиво 1овдадаьча б1аргашца хьежаш хул, з1амига воллаш нана йоацаш виса саг. Ший нана д1аяьлча лорий дешар деша дог ч1оаг1дир Хьавас. Вай мехка а, мехкал арахьа а вовзаш волча Шади-наькъан Хьасана, иштта, унахц1ено лораеча министерстве министр хиннача Алисханов М. А. санна дика в1аштехьадаьлар Хьавай ший лорий никъ д1ахьо. Цар массане истори шоайла тара да. Сица мара къасташдоаца лазаро д1абихьа шоай дай-ноаной дагабехе, унахошта дарба де 1омабала соцам бу цар.
Лерх1ам беш хила деза вай цу наьха.
Хьавай вахара оаг1онаш хьаейзача, кхетаде хала дац, къаман 1адаташ лорадеш, эхь-эздел а долаш ший къаман йизза йо1 из хилар.
Боккха лоарх1ам болаш да, ший мехка дийша, ший къаман наха дарба де из лаьрх1а хилар. Вай дукхаг1бола кагирхой санна мехкал арахьа ца дешаш, уккхаз, вайна юкъе хиннай из массаза. Вай мехкара дешара а, хьехархой а лерх1ам беш я Хьава. Дешара ганз укх вай мехка хьаийцай Хьавас, т1атохаш дола дешар, ардинатур, Саратове яьккхай цо 2012 шера.
Ший дика говзанч хиларга хьежжа, дийша яьлча болх боацаш йисанзар из. Сипсоаг1ал т1а больнице, лорий декхар кхоачашде никъ т1абиллар цун, х1аьта Хьавас из дог раьза долаш т1аийцар.
Генекологически отделени кулгалхочун декхараш кхоачашдеш цо болх бу шу гаргга ха я.
Боккхача безамца д1ахьо цо ший т1аийца атта боаца никъ. Хургболча ноаношка цун хьажар дег чура да, циггара хьадоаг1аш ма дий вай т1ехьенна вахар а, цар унахц1ено а. Ноаной а берий а унахц1ено лораеш къахьег Хьавас, из вай кхоане йолга кхета а деш. Наьна керахь дола бера могашал а, наьна унахц1ено а лораеш, из ди сийрда а тешаме а хилийта ший декхар лоарх1 цо. Цул тешамег1а, дог ц1енаг1а кхы малаг1а болх ба?
Балхара новкъостий Хьава езаш а лорх1аш а ба. Барт болаш, безаме шоай болх д1ахьош ба цу отделенера болхлой. Лостам болаш, ц1ена йолча метте барт а безам болаш наха шоай болх д1ахьолга кхетаде хала дац. Хьавайга ладийг1ача гуш дар эздийча даь-наьна йо1 из хилар. Массарна езаш йола б1аьсти санна безаме, сийрда къаьга дар цун къамаьл.
Сай турпалхочун дег т1ара ловца боаккхаш т1ехьара язде безам бар са. Ший хержача атта боацача новкъа шаьрра д1аяха аьттув боаккхалба цун. Цун аьттонга хьежжа вай т1ехьенна могашал а хургья аьнна хетт. Хьава санна болча наха лоаттадо вай къаман сий лакха.
Нийса хургдац Хьавас дарба даьча наьха дешаш ца яздича. Уж ба: Ужах-наькъан 1ашат, Измел-наькъан Асият, Вышегур-наькъан Аьсет, Занг-наькъан Зина.
Лорий декхараш кхоачашдеш йолча Бала-наькъан Хьайвайна, иштта цу отделении берригача болхлошта дег т1ара баркал ала ловра.
Ираз, аьттув болаш хилба цар вахар никъ!
АЛБОШ-НАЬКЪАН Зайнап
Общенациональная газета Республики Ингушетия "Сердало"